Rany Yule(k)
Czas leci niepowstrzymanie, razem z nim pory roku (a przynajmniej kartki w kalendarzu, bo pogoda zatrzymała się gdzieś pod koniec października) i oto nadciągają kolejne święta Bożego Narodzenia.
Jak wie każde – albo prawie każde – dziecko, Boże Narodzenie to po angielsku Christmas (złożenie słów Christ - Chrystus i mass - msza) które czasem widuje się zapisane pod postacią Xmas. I co ciekawe to Xmas nie jest jakimś przejawem amerykańskiego lenistwa ortograficznego i dążenia do upraszczania sobie życia. W 1551 roku pisano X’temmas, a w 1100 Xres maesse. I to “X” jest niczym innym jak graficznym symbolem Jezusa-krzyża-itd.
Ale, ale – otwórzmy sobie słownik angielsko-polski na literze Y. Wyszukajmy słowo yule. I co widzimy? “Święta Bożego Narodzenia”. Co to za zwierzę, to yule?
Otóż yule (po polsku: Jul) to obchodzone przez pogańskich Germanów, połączone z uroczystą ucztą święto (25 grudnia), które zostało wchłonięte przez chrześcijańskie Boże Narodzenie. Do dziś obchodzone jest z pewnymi modyfikacjami w niektórych krajach północnej Europy, a w obszarze tradycji anglosaskiej termin Yule używany jest – tudzież może być używany wymiennie z Christmas.
Etymologia yule nie została do końca rozstrzygnięta. Przed 1450 zapisywano je yoole, a przed 899 - geol. Pokrewne yule staroangielskie (używane przez Anglów) słowo giuli oznaczało dwumiesięczny okres odpowiadający dzisiejszym grudniowi i styczniowi, ale nie samo święto. Z kolei nordyckie słowo jol (obecne do dziś np w fińskim i estońskim, gdzie lekko odmienione – joulu i joul - oznacza chrześcijańskie Boże Narodzenie) też jest dość tajemnicze. Niektórzy badacze sugerują, że mogło ono oznaczać “magię, czary”, inni, że “ucztę błagalną”. Błagania te miałyby być skierowane do żeńskiego bóstwa płodności, którą proszono o odnowienie zniszczonej zimą ziemi i sprowadzenie na świat nowego życia. Inni jednak z kolei wskazują na inne staronordyckie słowo – hjol - oznaczające koło. Tu wyjaśnieniem nazwy święta byłoby to, że yule stanowiłoby “najniższy” punkt obrotu koła roku, od którego rozpoczyna się ruch wznoszący.
Do dziś 24 grudnia yule obochodzą Norwedzy (Julaften), Duńczycy (Juleaftensdag) i Szwedzi (Julafton).
Ja tegoroczne yule powitam na dalekiej Ukrainie, gdzie liczę na choć kilka płatków śniegu. Jako, że przygotowania do podróży mogą zająć mi resztę czasu, serdecznie wszystkim Wam – czytelnikom – składam życzenia zdrowia, szczęścia takiego, jakie kto sobie wymarzy i żeby nikomu nie było gorzej pod żadnym innym względem…
Wesołych Świąt!
ninatomela wrote:
Wesołych i ciekawych!
I proszę wrócić.;)
Posted on 17-Dec-08 at 9:25 pm | Permalink
foma wrote:
????e ?????? ????…
Posted on 17-Dec-08 at 11:16 pm | Permalink
foma wrote:
O! Bukwy nie wchodzą?
A chciałem napisać, że zamiast yulka będzie Rizdwo…
Posted on 17-Dec-08 at 11:17 pm | Permalink
komerski wrote:
Rożdiestwo, znaczy się?
Choć nie wiem, jak jest po ukraińsku
Posted on 17-Dec-08 at 11:20 pm | Permalink
foma wrote:
Właśnie Rizdwo
Posted on 17-Dec-08 at 11:30 pm | Permalink
komerski wrote:
Bardzo ładnie
Posted on 17-Dec-08 at 11:32 pm | Permalink
foma wrote:
A tu jeszcze ładniej co się w owo Rizdwo dzieje
http://www.pisni.org.ua/songs/716868.html
Posted on 17-Dec-08 at 11:44 pm | Permalink
Cyprian Vaxo wrote:
Najlepsze życzenia z okazji zbliżających się Boskich Narodzin!
A było to tak:
“Cesarz Konstantyn na soborze nicejskim w 325 r. ustanawia kanon pisma świętego i “dwójcę świętą”, awansując Jezusa do miana Boga. Jezus z Betlejem ma zastąpić dotychczas czczonego Mitrę. (W wyniku głosowania 250 biskupów sprowokowanego naukami Ariusza, księdza heretyka z Aleksandrii, który głosił że Jezus nie jest Bogiem, tylko bóstwem niższej klasy, 248 biskupów głosowało za uznaniem, że “Syn Boga został zrodzony, a nie stworzony, współistotny Ojcu czyli, że Bóg Syn jest tak samo Bogiem, jak Bóg Ojciec i że Bóg jest jeden, ale w różnych Osobach)”.
? Narodziny Boga Mitry przypadające na dzień 25 grudnia, stają się data przyjścia na świat Jezusa.
? Wniebowzięcie Mitry w okresie równonocy wiosennej staje się chrześcijańskim świętem Wielkanocy.
W Rzymie, na Wzgórzu Watykańskim chrześcijanie przejmują świętą grotę Mitry, czyniąc z niej siedzibę Kościoła katolickiego.
Posted on 17-Dec-08 at 11:53 pm | Permalink
zeen wrote:
Niech Ci mile czas upłynie na dalekiej Ukrainie.
Wesołych Świąt
Posted on 18-Dec-08 at 12:41 pm | Permalink
Hoko wrote:
szczęścia takiego, jakie kto sobie wymarzy i żeby nikomu nie było gorzej pod żadnym innym względem?
Socjalizmem mi to pachnie
Posted on 18-Dec-08 at 4:40 pm | Permalink
a cappella wrote:
A bit early, aren’t they…
Miłego… Najlepszego!
(Yule log Ci/Wam raczej nie grozi… chociaż kto to wie w dzisiejszym, zglobalizowanym świecie…
Posted on 18-Dec-08 at 6:52 pm | Permalink
PAK wrote:
Wesołego yule w te Xmas, bądź odwrotnie — pogodnego Xmas w tegoroczne yule!
(I aby Rosjanie nie odcięli Ukrainy od gazu w to yule!)
Hoko:
Mi to przypomina Burka w streszczeniu Churchilla, a nie socjalizm
Posted on 18-Dec-08 at 7:48 pm | Permalink
komerski wrote:
@Cyprian, Zeen: Dzięki, dzięki! Jak mi jakaś sokolica stepowa powie coś ludzkim głosem, to zapytam o etymologię
@Hoko: Zdecydowanie bardziej socjalistycznie byłoby “Szczęścia takiego, jakiego kto potrzebuje”
a capella, Pak: Dziękuję i faktycznie – z “logów” to najwyżej mi log off grozi, jeśli Rosjanie zechcą przed nowym rokiem Ukrainę wylogować z systemu
Posted on 19-Dec-08 at 7:55 am | Permalink
malwinka/iv wrote:
Alleluja
!
Posted on 19-Dec-08 at 6:03 pm | Permalink
foma wrote:
To się Ukraina zaloguje pod nową nazwą i dalejże gaz downloadować
Posted on 22-Dec-08 at 9:55 am | Permalink
entelepentele wrote:
Wesołego XJula!
Posted on 22-Dec-08 at 11:34 pm | Permalink
zeen wrote:
Wszystkim Świąt Wesołych życzę
I po cichu trochę liczę
Na świąteczne cuda małe
Niech zostaną już na stałe?
Niech Komerski mi wybaczy:
Ten się zawsze przetłumaczy?
Posted on 24-Dec-08 at 11:44 am | Permalink
Torlinj wrote:
Ponieważ powoli wracam do rzeczywistości, to póki co serdecznie Cię pozdrawiam i życzę wspaniałej wyprawy
Posted on 27-Dec-08 at 6:24 pm | Permalink
Torlin wrote:
To miał być Torlin
Posted on 27-Dec-08 at 6:25 pm | Permalink
zeen wrote:
Daleka ta Ukraina…
Kolego Komerski, czy Wy przypadkiem nie próbujecie się migać?
Posted on 09-Jan-09 at 2:55 pm | Permalink
foma wrote:
Gazem do kraju wracać…!
Posted on 11-Jan-09 at 10:00 pm | Permalink
zeen wrote:
foma!
)
Posted on 12-Jan-09 at 11:40 am | Permalink