komerski o słowach

Pewnie nie jest dla nikogo tajemnicą, że Anglosasi są podzieleni jeśli chodzi o piłkę nożną. Zarówno w kwestii gustów, jak i terminologii. Anglicy grają w football i bardzo ten sport kochają, a Amerykanie grywają w soccer i średnio wiedzą, co to za gra (co zresztą nie przeszkadza im mieć więcej zarejestrowanych piłkarzy niż jest w Polsce).

Dlaczego Amerykanie grają w soccer? Skąd się to słowo wzięło?

W drugiej połowie dziewiętnastego wieku piłka nożna stawała się w Anglii coraz bardziej popularnym sportem. Nie miała jednak skodyfikowanych zasad i nie była oddzielnym sportem od rugby. Od 1815 roku istniał co prawda dokument zwany “przepisami z Eton”, a w 1848 inny zestaw zasad spisano w Cambridge. Nadal pojawiał się jednak chaos i drużyny, które najczęściej powstawały przy szkołach i uniwersytetach, napotykały na problemy przy rozgrywaniu spotkań.

26 października 1863 roku w pubie The Freemasons’ Tavern przy Great Queen Street odbyło się pierwsze założycielskie spotkanie The Football Association, która to organizacja postawiła sobie za cel ostateczną kodyfikację zasad i uporządkowanie sportowego zamętu. Wzięli w niej udział przedstawiciele jedenastu najważniejszych szkół/klubów: Barnes, Civil Service, Crusaders, Forest of Leytonstone , N.N. (No Names) Club (Kilburn), Crystal Palace, Blackheath, Kensington School, Percival House (Blackheath), Surbiton i Blackheath Proprietary School

Po sześciu burzliwych spotkaniach organizację opuścił przedstawiciel klubu Blackheath. Nie spodobało mu się, że odrzucono kilka zasad takich, jak : “przenoszenie piłki w rękach oraz zatrzymywanie gracza biegnącego z piłką w rękach przy pomocy kopania w piszczele, podcinania i przytrzymywania”. To “wyjście” zaowocowało powstaniem w 1871 the Rugby Association.

Istniały więc dwie gry, określane mianem football – association football (ci, którzy woleli kopać piłkę) i rugby football (ci, którzy woleli kopać piłkarzy)

Za słowo soccer Amerykanie powinni dziękować studentom z końca dziewiętnastego wieku – mieli oni bowiem zwyczaj skracania słów przez dodawanie do nich końcówki -er. Np. zamiast breakfast powiadano wśród oksfordzkiej braci brekkers.

Pewien student, zapytany czy grywa w “rugger football” (piłkę nożną według zasad Rugby Association) odpowiedział: “no, soccer” (tak skrócił słowo association z wyrażenia football association).

Istniało także słowo “footer” – ale to mogło z oczywistych powodów odnosić się do obu “piłek nożnych” Z innych przyczyn nie można było używać jako skrótu pierwszych trzech liter słowa association.

Niektóre źródła podają nazwisko studenta, który użył słowa soccer jako pierwszy – ponoć był nim Charles Wreford Brown (1866 – 1951), jedna z pierwszych gwiazd futbolu, reprezentant Anglii i wiceprzewodniczący FA, krykiecista i szachista.

Na przestrzeni lat zmieniała się także pisownia słowa w 1889 pisano socca, by potem przez wersję socker z ok. 1891 dojść do współczesnego soccer (1895).

Najbardziej amerykańskie ze słów okazuje się angielskim wyrobem. Co za niespodzianka!